Dokuz saniyenin nasýl geçtiðini bile fark etmeyebilirsiniz ama beynimiz bu kýsacýk süre içinde tam 15 tane yargýda bulunabilir. Hepimiz ilk karþýlaþtýðýmýz kiþi hakkýnda ilk 9 saniyede bir takým yargýlarda bulunuyoruz...
ÝNSAN 9 SANÝYEDE KAÇ YARGIDA BULUNUR?
15, evet yanlýþ okumadýnýz ONBEÞ. Eðitimli, eðitimsiz, batýlý, doðulu, bilinçli, bilinçsiz, farkýnda olarak ya da olmayarak, hepimiz ilk kez karþýlaþtýðýmýz biri hakkýnda ilk dokuz saniyede bir takým yargýlarda bulunuruz. Bu yargýlar doðal olarak ilk izlenimle oluþur. Peki, ilk izlenimi neler oluþturur?
Kýyafetimiz, aksesuarlarýmýz, ayakkabýmýz, makyajýmýz, sesimiz, diksiyonumuz, kelimelerimiz, kokumuz, beden dilimiz, bakýþlarýmýz, ellerimiz, oturuþumuz...
Bunun iþ mülakatýyla ne ilgisi olduðunu gayet iyi anlamýþ olmalýsýnýz. Sizinle görüþme yapacak olan kiþi mülakat teknikleri konusunda uzman ve deneyimli olabilir ya da sizden çok daha genç ve görüþme teknikleri konusunda acemi de olabilir (ki büyük olasýlýkla ilk görüþmede böyle olur!). Bu hiç fark etmez çünkü 'Her þey yalan, algý gerçektir'. Ýlk izlenim her þeydir. Ýlk izlenim son izlenim olabilir. Siz ne anlatýrsanýz anlatýn, karþýnýzdakinin anladýðý kadarsýnýz... Bu cümlerin sayýsýný daha da artýrabilirim ama sizin meramýmý anladýðýnýza eminim.
Ýþte bu yüzden iþ görüþmesine giderken:
Ne giyeceðinizi önceden düþünün ve kýyafetinizi mümkünse bir gün önce hazýrlayýn. Kýyafetlerin renk uyumuna, temizliðine, herhangi bir yerinde yýrtýk, sökük olmamasýna, (eksik ya da düþmek üzere bir düðmeye, kaçmýþ çoraba dikkat!). Erkeklerin parlak takým elbise giymemesini, kadýnlarýn ise çok dar pantalon veya dar/kýsa etek, abartýlý dekolte, iç gösteren gömlek giymemesini ve göðüs bölgesindeki iki düðme arasýna dikkat etmelerini öneririm.
Ýþ hayatý gelenekseldir. Bir kaç sektör hariç. Yaratýcýlýk gerektiren reklam, yazýlým gibi sektörlerde kýyafet özgürlüðü vardýr. Bu sektörlerde olan bir firma ile iþ görüþmesine giderken kot pantalon ve spor ayakkabý giyebilirsiniz.
Renk seçimine gelince; koyu renkler her zaman garantidir. Ýþveren kurumun kurumsal renklerini taþýyan bir kravat ya da eþarp çok iyi bir etki býrakýr. Diðer yanda mavi ve lacivert biliþim ve finans, kýrmýzý, yeþil ve turuncu gýda ve hýzlý tüketim mallarý sektörlerininde çok sýk kullanýlýr. Hangi sektör olursa olsun, kahverengi iþ hayatýnda tercih edilmemelidir. Aksesuarlar kesinlikle abartýlmamalýdýr. Sallanan küpe ve hareket ettikçe ses çýkaran bilezikler kesinlikle takýlmamalýdýr. Ýnci küpe ve kolye iletiþim ve iknada her zaman ve seviyede çok etkilidir. Tabii ki bunlarý erkeklere önermiyorum.
Ayakkabýlarýn ille de yeni olmasýna gerek yok ama çamurlu, tozlu olmamasý ve boyalý olmasý önemli. Kadýnlarýn ise açýk ayakkabýdan uzak durmasý bence þart. Eðer iþe alýnmamak istiyorsanýz aþýrý makyaj yapabilirsiniz.
Sesinizin ve konuþmanýzýn önemini ne kadar vurgulasam az olur. Ýletiþimde ses en kuvvetli silahlardan biridir. Çoðu kiþi kendi sesini duyduðunda þaþýrýr ve tanýyamaz. Sesinizi tanýyýn. Sesinizi kaydedip dinleyin. Sesin týnýsý, tonu ve rengi vardýr. Monoton bir ses tonuyla konuþusanýz ve sesinizin rengi olmazsa en azýndan 'sýkýcý' olursunuz. Halbuki ses tonunuz iniþ çýkýþlý, sesinizin rengi duygularýnýza ve söylediklerinize uygun olursa kesinlikle dinlenirsiniz, akýlda kalýrsýnýz, karþýnýzdakini etkilersiniz.
Bir okurum iþ görüþmesinde sesinin titrediðini, nefesinin yetmediðini ve bu yüzden çok heyecanlý olduðunu ve sürekli terlediðini yazmýþ bana. Bu benim de baþýma gelmiþti. Daha doðrusu nefesimi doðru kullanmadýðým için cümlemi bitirmeme nefesim yetmiyordu. Cümle arasýnda sýk sýk nefes aldýðým için dinleyenler benim heyecanlý olduðumu zannediyorlardý. Benim de sýk sýk nefes almaktan aðzým kuruyor sonra konsantrasyonum bozuluyor, sonuçta da sunum sýrasýnda performansým düþüyordu. Sordum soruþturdum, öðrendiklerim bana yetmedi, diksiyon kursuna gittim. Size de mutlaka öneririm. Hayatta baþarýlý olmak isyeten herkes mutlaka ve mutlaka diksiyon kursuna gitmeli, gitmeli ve gitmeli!
Çözüm çok basitti; diyafram nefesi!
Size anlatmak, söylemek, paylaþmak önermek istediðim çok þey var, çok...
Yerim yetmedi, gelecek yazýda görüþmek üzere.
Yazan : Sunay Karamýk Özbek