Bay Parasal Zeka, zenginliğimi artırmak istiyorum. Ama bunun için basit bir formül istiyorum. Böyle günlük yaşamdan bir şey, kolay erişebileceğimiz bardak gibi basit ve erişilebilir bir formül… Bana yardımcı olabilir misiniz?
Elbette. Mükemmel bir seçim yaptınız. Bardak, kişisel zenginliğinizi artırmak için harika bir örnek.
Gerçekten mi?
Bakın anlatayım. İnsanlar, çalışarak bir bardak su kazanırlar. Sonra da kazandıkları bu suyu içerler. Özellikle sabit gelirli insanların durumu buna iyi bir örnektir. Az ya da çok ayın sonunda bir bardak su geçer ellerine. Kimininki büyük, kimininki küçük. Bununla birlikte yaygın olarak, toplumun çoğunluğu bir ay çalışarak kazandığı suyu daha ay bitmeden içme eğilimindedir. Bir kısmı aşırıya kaçar ve kazandığı suyu yudum yudum içmek yerine bir kerede içer. Ancak yudum yudum da içseniz, bir kerede de içseniz problem değişmez
Nasıl yani?
Aslında su içmeyle ilgili sorunlar ikiye ayrılır. Bunlardan birincisi suyu sadece içerek tüketmektir. Dışarıda bir yemek yerseniz, zenginliğiniz azalır. Su bardağınızdaki sudan içerseniz suyunuz azalır. Buna gider denir; ama bundan daha beter bir sorun da vardır. Suyu borçlanmak. Bazen ihtiyacınız olmadığı halde çok su içer ve içtiğiniz suyu borçlanırsınız. Geleceğe vadelendirilmiş kredi kartı borçları ya da her türlü taksit buna benzer. Bu iki davranış da çok doğru değildir.
Ne yapmalı peki?
Giderleri azaltmalı, borçları ortadan kaldırmalı. Ayrıca kazandığın suyun bir kısmını mutlaka tasarruf etmek gerekir. Tasarrufun kuralı en az %10’dur. Her ay kazanılan bir bardak suyu, bir bidonda ya da uygun bir depoda biriktirmek gerekir.
Neden peki?
Birçok nedeni var: Hayallerine ulaşmak, hastalık ya da kaza halinde giderlerini karşılayabilmek ve fırsat alımları yapabilmek için. Eğer birikmiş suyun çok olursa, suya sıkışmış olan birinden çok değerli bir şeylerini daha ekonomik alabilirsin.
Hayallere ulaşmak ne demek peki?
Bu bir ev, spor bir araba ya da çocuğunu özel üniversiteye göndermek gibi çok değişik şeyler olabilir. Zamanında kazandığı sudan tasarruf etmeyen insanlar, günlük susuzluklarını gidermede lüks davranabilirler, ama hiçbir zaman hayallerine ulaşamazlar. Üstelik çok daha önemli bir şeyi de atlarlar.
Nedir o atladıkları?
Suyu kazanmaktan daha önemli olan, birden fazla bardağı farklı çeşmelerin altına koymaktır. Buna yatırım yapmak diyoruz. Yatırım, biz bireysel olarak çalışsak da çalışmasak da bardağımıza su dolduran şeydir. Eğer kişi, birkaç değişik çeşmenin altına çeşme sayısınca bardak koyabilirse daha çok kazanır. Gerçek yaşamda yatırım borsadan hisse almak, bir şirkete ortak olmak, ev alıp kiralamak, bir kitap yazıp telif geliri elde etmek gibi şeylerdir. Lüks bir şey almak için insanlar çalışarak kazandıkları suyu değil, yatırım getirisi olarak elde ettikleri suyu kullanmalıdır. Zengin insanlar hep böyle yapmışlardır.
Nasıl? Kısa bir özet daha verir misin?
Çalışma yoluyla ancak birkaç bardak su sahibi olabilirsiniz. Bir göl elde edemezsiniz. Göl elde etmek için çalışarak kazandığınız paranın bir kısmını yatırıma ayırmak yani yeni bardak alıp bu bardakları başka çeşmelerin altına koymak gerekir. İyice özetlersek; tek defa yapılan giderleri azalt; mümkünse hiç borç yaratma, özellikle taksitle ya da kredi kartıyla geleceğe borçlanma. Bunun yerine kazancının önce %10’u tasarrufa, %20’sini de yatırımlara ayır. Ondan geri kalanı aylık giderlere ayır. Lüksleri yatırım gelirleri ile satın alırsa toplam varlığın hiç azalmaz.
Yazan : Melih ARAT
