Türkiye’de maden suyunu meyve aromalı olarak üreten sektör öncülerinden birisi Freşa. Markanın yükselişinin ardındaki en önemli isimlerden biri Freşa Yönetim Kurulu Başkanı HASAN ÇAKIRMELİKOĞLU’nun payı büyük. Giresun menşeli İnişdibi’yi 1997 yılında bünyesine katan marka, daha sonra Freşa markasıyla Türkiye’de ilk doğal meyve aromalı maden suyu üretimini gerçekleştiren kuruluşlardan biri oldu. Şirketin bugün Giresun ve Bursa ilinde toplam 277 bin adet şişe, kutu ve paket üretim kapasitesi olan iki tesisi bulunuyor. Hasan Çakırmelikoğlu, marka çalışmalarına ilk başladıklarında büyük bir cesaretle yola çıktıklarını söylüyor. Fizibilite çalışması yapmadıklarını açık yüreklilikle paylaşıyor. Ancak geçmişte alınan bu cesaretli kararların Freşa markasının yaratılmasında etkili olduğunu belirtiyor.

Çakırmelikoğlu’yla Freşa markasının yaratılış sürecini, yeni bir segment yaratılmasına yaptıkları katkıları ve gelecek hedeflerini konuştuk.

NASIL MARKALAŞTIK?

Freşa, markalaşma sürecine 2001’de ilk olarak marka danışmanlık hizmeti alarak başladı. Devam eden markalaşma sürecinde işin büyüsüne ve hayaline kapılarak sermayemizin büyük kısmını pazarlamaya harcadık. Geçmişte fizibilite çalışması yapmış olsaydık sermaye yapımızın zayıf olması nedeniyle belki çok hesap yapmak zorunda kalacaktık. Hatta o gün markalaşma hedefine ulaşacak bütçeyi ortaya koymak istemeyecektik. Geçmişte alınan bu cesaretli kararlar ve yaşanan tecrübeler, Freşa markası için önemli oldu. Markanın ve şirketimizin devamlılığı için kurumsal yapı ne gerektiriyorsa onu yaptık ve görüyorum ki bugün başarılı bir şekilde yapılandık. Bebeklerde olduğu gibi her büyümenin bir emekleme, bir yürüme, bir de koşma zamanı var. Freşa olarak bizim büyümemizde de bu adımlar söz konusu oldu. Bizi bugünlere taşıyan en önemli özelliklerimiz azim, cesaret ve kaliteden ödün vermeme ilkelerimiz oldu. Yapılan çalışmalarımızda negatif düşüncelerden çok pozitif düşünme fırsatı sunan babam Ahmet Çakırmelikoğlu’nun önümüzü açması da önemliydi.

ZORLUKLAR ÇEKTİK

Biz her zaman ürünümüzün ve markamızın gücüne inandık. Ürünlerimizin lezzetli olması ve tüketicilerimiz tarafından olumlu görüş bildirilmesi bizi cesaretlendirdi. Ancak yine de zorluklar çektik. Örneğin Karadeniz’de lojistik maliyetlerinin yüksek olduğu Giresun ilinden azim ve cesaret göstererek metropol iller dahil ülkemizin hemen hemen tüm illerinde bayilik ağı kurduk. Akabinde bayilerimizin ürünleri sahiplenmesini ve inanmasını sağlamak için önemli çalışmalar yaptık. Maden suyu tesisimizin Karadeniz’in Giresun ilinde olması, lojistik maliyetlerimizi yükseltmişti. Bu da rekabet gücümüze olumsuz yansı- yordu. Bu koşullarda metropol illere İnişdibi maden suyunu satamayaca- ğımızı görmüş olduk. Bir karar verilmesi gerekiyordu. Ya kaderimize razı olacaktık ya da maden suyunu katma değerli bir ürün haline getirecektik. Biz hem kaderimize razı olduk hem de araştırmalara başladık. Firmamızın ortağı, yönetim kurulu üyemiz amcam İsmail Çakırmelikoğlu’nun yaptığı araştırmalar sonucunda birçok alternatif içinden meyve aromalı maden suyu üretimine karar verdik. Meyve aromalı maden suyunun tüketici tarafından beğeni görmesi ve her geçen gün beğeninin artması, doğru bir seçim yapmış olduğumuzu kanıtladı.

YENİ BİR SEGMENT

Bu alanda yeni bir segment oluşturulmasına da katkı sağladık. Freşa markası ile meyve aromalı maden suyunu 2001 yılında üretmeye başlad ık. Bu sırada Freşa’yı satış kanallar ının rafına koyarken hem bayilerimiz hem tüketicilerimiz ürünün nev’ini, meyve suyu mu yoksa gazoz mu olduğunu ilk birkaç yıl oturtamad ı. Bu çalışmalar sonucunda birkaç yıl sonra içecek sektöründe yeni bir segment ortaya çıktı. Meyve aromalı maden suyu… Bu alanda ilk şirketlerden olmamızın avantajını yaşadık ve yaşıyoruz. Freşa denince akla meyve aromal ı maden suyu geliyor. Yapılan bu çalışmaların Freşa markasının oluşumuna çok büyük katkısı oldu.

BAŞARILI YÜKSELİŞ

Bu segmentin yaratılmasının ardından pek çok sektör oyuncusu bu alana girdi. Meyve aromalı maden suyu üreten meslektaşlarımın üretim maliyetlerinin birbirilerine çok yakın olduğunu biliyorum. Rekabet edebilmek için bazı hammaddeleri kaliteden ödün vererek daha ucuza temin etmek gerekli. Biz Freşa olarak lezzet ve kalitemizden ödün vermedik. Ancak ürün fiyatlaması yaparken diğer üretici meslektaşlarımızın düşük fiyatlarını göz ardı edemezdik. Ne kazandıysak ona kanaat ederek ilerledik. Freşa’da daha ilk yıldan itibaren önemli başarılara imza attık. Freşa meyve aromalı maden suyunu, 2001 yılında ilk ürettiğimizde pazar lideri olarak başladık. Bugün bu segmentin toplam maden suyu pazarı içindeki payı yüzde 24’le 216 milyon TL. Bu rakama ulaşılmasında önemli pay ımız oldu. Mevcut durumda meyve aromalı maden sularında Freşa’nın pazar payı yüzde 35 civarında. Freşa’nın markalaşma sürecinde önümüzde bir örnek yoktu. Bu nedenle bu süreci kimseye bakmadan yaptık. Açıkçası kurumsal bir yapıya da sahip değildik. Küçük bir işletme olarak markalaşmaya başladık. Tabiri caizse ilk yıllar biraz kara balta deli cesaretiyle yola çıktık. Geçmişte yapılan bu çalışmalar, belki bugün meyve aromalı maden suyu içecek sektörünün oluşmasını sağladı.

PEK ÇOK “İLK”E İMZA ATTIK

Bu segmentte her yıl sürekli yükselen bir satış hacmi var. Geçmişte bizim sektörde sadece maden suyu üretilirdi. Bugün maden suyu ve maden suyundan üretilen ürünlerin dörtte biri meyveli, aromalı ve vitaminli ürünler. Biz Freşa olarak aynı işi yaptığımız firmaları rakip olarak değil meslektaşımız olarak görüyoruz. Gazlı içecek sektörüne rakip ürünler çıkardığınızı düşünüyor musunuz sorusuna cevaben, pazar ortada, tüketici bir şişe gazlı ürün içtiğinde tercihini Freşa’dan yana kullanmış ise diğer markalara göre haliyle rakip ürün olmuş oluyoruz. Biz Freşa’yla pek çok ilke imza attık. Daha çok erkeklerin tükettiği bir içecek olan sade maden suyunu, kadınlar ve çocukların seveceği bir hale getirdik. Ayrı bir içecek sektörünün olu#masına vesile olduk. Freşher markasıyla yurtiçi ve yurtdışında meyveli vitaminli sağlıklı içecekleri tüketicilerle buluşturduk.

İŞLETME SERMAYESİ ÖNEMLİ

Anadolu insanı genelde bir iş, düşünürken bina ve makineyi alınca kendini o işe hazır hisseder. Ancak işletme sermayesini pek dikkate almaz. Ancak işletme sermayesinin ne kadar önemli olduğunu, süreçte bazı zorlukları çekerek anlarlar. Biz de bu şirketlerden biriydik. Fizibilite çalışması yapmadan bu işe girmemiz ve işin acemisi olmamız bizleri çok yordu. Aile birliğimiz bizim için çok önemlidir. Birlik olduk, iktisat yaptık, işimizin hamalı olduk ve akıllı finans yönetimiyle başarılı bir şekilde bugün içecek sektöründe söz sahibi olduk.

GELECEK & FREŞA

Maliyeti olmayan tek şey düşünmek ve hayal kurmaktır. Düşünmek de hayal kurmak da dünyanın en zor şeylerindendir. Geçmişe baktığımda hayalim, bugünkü durumumuzun daha çok üzerinde olmaktı. Hayal kurmak farklı bir şey, fiiliyat farklı bir şey… Yine de açıkçası bugünkü konumumuza geleceğimizi bu kadar düşünmemiştim. 2001 yılından itibaren ihracata başladık. İhracat satışları sebebiyle üretimin artması, üretim maliyetlerimizi düşürmeye başladı. Aynı zamanda ihracatın marka bilinirliğimize de büyük katkıları oldu. 2014 yılında yaklaşık ihracat ciromuz 10 milyon Euro idi, 2015 yılında ihracat ciro hedefimiz 15 milyon Euro civarında. Yaklaşık 20 ülkeye ihracat yapıyoruz. Gelecekte ürün gamımızın sayısını artırmak ve değişik sağlıklı ambalajlar üzerinde ürün üretmek istiyoruz. İhracat yaptığımız ülkelerin ortalama fizibilite çalışmalarını yaparak müşterekte yurtdııına bir veya birkaç üretim tesisi kurmak ve markalaşmak da hedeflerimiz arasında.

Yazan : Şeyma Öncel Bayıksel | Capital