Anasayfa / Sizden Gelenler / Duygusal zeka ve kişiliğim – 3

Duygusal zeka ve kişiliğim – 3

Bayağı bir haftadır sizlere meslektaşlarımla birlikte yaptığımız bir dizi araştırmayı özetlemeye çalışıyoruz. Üç araştırmanın da ortak yanı; kişiliğimizle daha doğrusu kişilik özelliklerimizle Evlilik Uyum’u, Çalışan Bağlılığı ve Duygusal Zekarasındaki ilişkileri irdelemekti. Bunu yapma nedenimiz yalnızca merak değil. Eğer öngördüğümüz gibi bir ilişki varsa, kişilik özelliklerimize müdahale ederek değişik konumlarda, (yani evde ve işte doyumumuzu ve performansımızı) arttıracak yaklaşımlar geliştirebiliriz. Yaptığımız ilk iki çalışmada, “Evlilikte Uyum” ile “Psikolojik Uyum” adı altında toplanan kişilik özelliklerimiz arasında çok yakın ve sıcak bir bağ olduğunu gördük. Aynı ilişkiyi, Çalışan Bağlılığı yüksek ve düşük gruplarda aradık. Bunlarda da, Psikolojik Uyum’la ilgili özelliklerimizin son derece etkin olduğunu gördük. En son irdelediğimiz soru şu oldu: Acaba gerek iş gerek özel yaşamımızda giderek daha etkili olduğunu gördüğümüz Duygusal Zeka ve onu meydana getiren özelliklerle de aynı ilişki söz konusu mu? Duygusal Zeka’yı tanımlamak gerekirse şöyle diyebiliriz: Gerek kendimizin gerek başkalarının duygularını tanıyabilmek, ayırt edebilmek, farkında olmak ve bu bilgiyi düşüncelerimizi ve eylemlerimizi planlamada, yön vermede kullanabilmek. Duygusal Zeka, tek bir özellik değil. Pek çok özelliğin bir araya gelip Duygusal Zeka’yı oluşturduğunu söyleyebiliriz. Bunların bir kısmını sıralayacak olursak: Empati, duyguları tanımlayabilme ve anlama, duyguyu yönetebilme ve kontrol edebilme, uyum yeteneği, ilişkileri yönetebilme, istikrar, nezaket, saygı… Sonuçlar: Psikolojik Uyum ile yukarıda saydığımız, Duygusal Zeka’yı oluşturan özelliklerin neredeyse tümü, birbiriyle yakından ilişkili.

Bunları sıralayacak olursak:

1. İhtiyaçlarının ne olduğunu bilmek
2. İşin gerektirdiği hedefe odaklanabilmek
3. İhtiyaçlarını karşılamak için seçenekler oluşturabilmek ve bunda başarılı olmak
4. Yaşamın zorluklarına dayanıklı olmak
5. Kendine güvenmek
6. Başkalarının davranışlarını iyi niyetle yorumlayabilmek Yukarıda sıraladıklarımız, Psikolojik Uyum’u oluşturan özelliklerimizin en önemlileri ve bunlar Duygusal Zeka ile yakından ilişkili. Psikolojik Uyum’u oluşturan faktörlerin dışında bazı kişilik özelliklerimiz de Duygusal Zeka’yı meydana getiren özelliklerimizle bağlantılı:
1. Kurallara Bağlılık: Fazla abartmamak kaydıyla kurallara bağlı olmak
2. ‘Şimdi ve burada’ya (olan bitene) odaklanmak
3. Duygularını ifade edebilmek
4. Kararlarını danışarak almak
5. Organize ve disiplinli olmak
6. Rahat olmak
7. Yeni ilişkilere rahat girme ve başlatabilme

Bunların dışında dışadönüklük, duyguları yönetebilmek ve dürtü kontrolü de Duygusal Zeka ile yakından ilişkili. Normalde kişilik özelliklerini yerinden oynatmak dünyanın en kolay işi değildir. Ama Psikolojik Uyum’la ilgili özelliklerle oynamak yani değiştirmek, pekala mümkündür. Organizasyonlar değişimi koçluk ve mentorluk, çalışan destek programları, eğitimler, psikolojik danışmanlık ve diğer müdahale programları düzenleyerek sağlayabilir.

Kaynak : Güliz Büyüközer, Davranış Bilimleri Enstitüsü “The Relationship Between Emotional Intelligence and Personality Factors” Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2008

Hakkında Özgür ŞAHİN

Türkiye'nin en büyük kişisel gelişim sitesi olan kendinigelistir.com projesinin sahibidir. 2006 yılından bu yana #kişiselgelişim alanında birçok yeniliği bünyesinde bulundurduğu sitede "beden dili, iletişim teknikleri, başarı hikayeleri, motivasyon teknikleri, özgüven gelişimi" gibi bir çok ana tema üzerine yazar, çizer, karalar, öğretmeye çalışır.