Günlük hayatın içerisinde insanoğlu değişik duyguları yaşayabilmektedir. Bazı olaylar kişiyi mutlu eder, bazı olaylar üzer. Uçağa bindiğinde heyecanlanır, depreme maruz kaldığında veya bir yılan gördüğünde korkar. İnsan bir çok duyguya sahiptir. Bu duygular bazen kontrol edilebilir bazen de kontrol edilemeyecek kadar yoğun olabilir.
Burada asıl anlatmak istediğimiz bizleri tedirgin eden, korkutan, heyecanlandıran duyguların kontrol edilmesi sürecidir. Çünkü olumsuz duyguları kontrol edemediğimizde hayatımızın kalitesi düşecektir. Bu sebeple olumsuz duygulardan korunmanın yollarını inceleyeceğiz.
Burada Mahatma GANDİ’nin bir sözünü hatırlamakta fayda var.
[box type=”info” ]
“Söylediklerinize dikkat edin; düşüncelere dönüşür…
Düşüncelerinize dikkat edin; duygularınıza dönüşür…
Duygularınıza dikkat edin; davranışlarınıza dönüşür…
Davranışlarınıza dikkat edin; alışkanlıklarınıza dönüşür…
Alışkanlıklarınıza dikkat edin; değerlerinize dönüşür…
Değerlerinize dikkat edin; karakterinize dönüşür…
Karakterinize dikkat edin; kaderinize dönüşür…”
[/box]
Olumsuz düşünceden kurtulma konusunda GANDİ’nin sözü büyük bir yer oluşturuyor. Yukarıdaki söze göre olumsuz düşüncelerin oluşmasını etkileyen söylediklerimizdir. O halde olumsuz düşüncelerden kurtulmanın ilk yolu ağzımızdan çıkan sözcük ve kelimelere dikkat etmektir. Gereksiz, boş, malayani, ruh dünyamızda olumsuz tesir meydana getirecek ifade ve beyanlardan kaçınılmalıdır. Asla yapamayacağım, kesinlikle kazanamayacağım, ne yapsam da sonuç aynı, bu çocuk adam olmaz, başaramam, gücüm yetmez, iyileşme ihtimali yok, bitti, kalmadı, imkansız gibi kelimeleri hayatımızdan çıkarmakla bu işe başlamalıyız. Bu ifadeler, bizim düşüncemize yön verecektir. Bu olumsuz sözlerin arkasından olumsuz düşünceler gelecek ve olumsuz düşünceleri takiben duygularımız olumsuz etkilenecektir. Duygularımızın olumsuz olması ile de bedenimizde tepkiler oluşacak, hormon dengemiz, beynimizdeki kimyasallar tamamen bozulacak ve bizler, kendisi ile barışık olmayı başaramayan, problemli bir zor kişi olacağız.
Olumsuz düşüncelerden kurtulmak için daima olumlu, pozitif cümleler kurulmalıdır. Olumlu, motive edici, cesaretlendirici cümleler aracılığı ile düşüncelerimizde olumlu, motive edici ve cesaretlendirici olacaktır.
[highlight]Bazı psikolog veya psikoterapistlere göre olumsuz düşüncelerden kurtulmanın yolu, o düşünceleri bir kağıda yazıp sonra o kağıdı yakmaktır. [/highlight]Bu şekilde yapılan bir çok uygulamanın ardından uygulamaya katılan kişilerin olumsuz düşüncelerden uzaklaştıkları tespit edilmiştir.
[highlight]Olumsuz düşüncelere ne kadar önem verilirse hayatımızı o kadar çok olumsuz etkiler.[/highlight] O sebeple olumsuz düşünceler ile karşılaştığımızda sakin olmalı ve dikkatimizi bizi daha mutlu eden konulara yöneltmeliyiz. Mesela, olumsuz düşüncelerin saldırısına maruz kaldığımızı fark ettiğimiz anda bizi mutlu eden anları, kişileri, olayları düşüncelerimizde canlandırmalı ve olumlu konulara yoğunlaşmalıyız. Olumsuz düşüncelerin beynimize gelmesini normal görmeli, Yaratıcı’nın bize verdiği düşünceleri yönetebilmeliyiz. Aksi takdirde olumsuz düşüncelere kendimizi kaptırdığımızda arka arka yeni olumsuz düşünceler gelecek ve ruh dünyamızı ciddi tahribatlara maruz bırakacaktır.
Düşünce dünyamız, sosyal çevremizdeki arkadaş, dost ve yakınlarımızın da düşünce yapısından etkilenmektedir. İnsanın sosyal bir varlıktır. İnsanın sosyal varlık olması sadece davranış boyutu ile sınırlı değildir. Düşüncelerimizde sosyaldir. Çevremizdeki kişilerin düşünce yapılarına göre düşüncelerimizi şekillendiririz. Olumsuz düşünme becerileri gelişmiş kişilerden oluşan sosyal çevre içerisindeki kişinin olumlu bir düşünme becerisine sahip olması beklenemez. Olumlu düşünme becerisi için olay ve durumlara olumlu bakış geliştirebilen kişilerden oluşan sosyal çevreye ihtiyaç vardır.
Olumsuz düşünceler, kişinin metabolizmasıyla da ilgili olabilmektedir. Açlık, şeker düşmesi, aşırı yorgunluk, uykusuzluk gibi durumlarda olumsuz düşüncelerden kurtulmak daha zordur. Bu durumda olumsuz düşüncelere kapılmış olabiliriz. Kan şekerini dengelemeden olumsuz düşünceden kurtulmak imkansızdır denilebilir. Ancak oruç bu durumlar için istisnadır.
Olumsuz düşüncelerden kurtulmanın bir diğer yolu da oksijendir. Beynimize bol miktarda göndereceğimiz oksijenlerde düşünce dünyamızı olumlu etkileyecektir. Temiz havanın, düzenli diyafram nefesi ile soluk alıp vermemiz de düşüncelerimizin değişiminde olumlu etki oluşturacaktır.
Kafein, nikotin ve alkol düşüncelerimizin olumsuz yönde gelişmesine neden olurlar. Olumsuz düşüncelerden kurtulmak için kafein, nikotin ve alkollü içeceklerden uzak durulmalıdır.
Olumsuz düşünceleri önlemenin bir yolu da dua etmektir. Beddua, olumsuz düşünceleri tetikler. Beddua ile olumsuz düşüncelerin saldırılarına maruz kalan ruhumuzda ciddi travmalar meydana gelir. Affedici olmanın ruh sağlığına büyük etkisi vardır. Affedici olanların olumlu düşünme yetenekleri gelişmiştir. Olumlu düşünme becerisinin daha da gelişmesi için affedici olmaya devam edilmelidir.
Yazan : Mustafa Taşkın | Sosyal Hizmet Uzmanı, Aile Eğitimcisi, Kişisel Gelişimci, Evlilik Öncesi Danışmanı, Baba Destek Programı Eğitimcisi, Yazar