Yaratıcılık kavramı bir zamanlar daha çok hobiler ve bazı yenilikçi iş meslekler için kullanılırdı. Bugün ise küresel düzeyde bir yaygınlık kazandı. Şirketler bünyelerinde yaratıcılığı geliştirmeye çalışmaktadır.
Hongkiat’ın bir raporuna göre, Google işyerinden yaratıcılığı güçlü bir biçimde desteklemek için “%20 programı” adını verdikleri bir uygulama başlatmış. Buna göre, geliştiricilerine çalışma saatinin %20’sini kendi projelerini geliştirmeye ayırmalarına izin veriyor. Bu yaklaşım tarzı bir çok işyerinde de rağbet buldu ve şirketlere büyümek için yeni fikir ve stratejiler kazandırmaya başladı.
Aşağıda, Forbes Koçluk Grubu’nun 15 üyesi, yöneticilerin farkında olmadan yaptıkları yaratıcılığı öldüren birer davranışa dikkat çekmekte ve buna karşılık da yaratıcılığı teşvik edecek birer önerilerini paylaşmaktadır.
Sınırlarınızı Kaldırın
Dünya kadar para yatırıp da bir iş kuran ve sonra da işlerin nasıl yapılacağına dair herkese limitler koyanlar beni hep şaşırtmıştır. Bir dahaki sefere, ekibinizin ihtiyaç duyduğu tüm kaynağı verin ve yoldan çekilin. Yaratıcılık “organik” bir süreçtir. – Christopher Williams, High Level Wisdom for New Generation Leaders
Kanatlarını Test Etmelerine İzin Verin
Uçmayı öğrenmek için kanatlarımızın farkına varıp onları test etmeliyiz. Bu da demektir ki, kanatlarımızı test etmeye ve mantık ve akıl yürütmeyle yeni yeni şeyler denemeye izin verilmesine ihtiyacımız var. Ebeveynin yavrularının uçma denemelerinde onlara göz kulak olmalarına benzer şekilde, muhtemel kazalara karşı rehberlik de gereklidir tabii. Ama işyeri gerçeği şu ki, çoğunlukla ya yaratıcılıklarını ortaya koymalarına fırsat verirsiniz ya da onların katkıda bulunma arzu ve motivasyonunu öldürürsünüz. – Laura DeCarlo, Career Directors International
“Nasıl” Konusunda Endişelenmeyin
Uygulama safhasına çok erken odaklanarak yöneticiler farkında olmadan ekiplerinin yaratıcılığını zayıflatmaktadır. Bir yaratıcı süreci öldürmenin en hızlı yolu, ekibinizden, ortaya çıkan yaratıcı fikirlere uygun acil taktiksel çözümler talep etmektir. Bu ise yaratıcılığı boğmakla kalmaz, iş ortamını da “düzeltirken üretme” (“produce while editing”), bir başka deyişle “kervan yolda düzelir” zihin kalıbına yöneltir ki, bu da sürece bireysel katkıları sınırlar. – Lisa Guice, Lisa Guice Global-Vision, LLC
Offline Beyin Fırtınası Yapın
Yaratıcılığı geliştirmek için bulduğum en iyi araçlardan biri “[highlight]offline beyin fırtınası[/highlight]” yapmak; yani bir proje hakkında takım üyelerinin her birinden ayrı ayrı üç ila beş yaratıcı fikirle gelmelerini istemek. Bu, ortamı içe dönükler ve dışa dönükler açısından da eşitler ve her bir ekip üyesinin fikir üretmesini teşvik ederken, fikirleri için birbirlerine lobi yapmalarını da (yöneticilerin kendileri dahil) önler. – Billy Williams, Archegos
Karma/Heterojen Bir Ekip Kurun
Yöneticilerin çoğu homejen bir ekip kurar veya işe alırken zihinlerindeki belli bir imaja göre seçer. Yaratıcılığı geliştirmek için daha iyi strateji, karma, yani farklı yetenek ve avantajları olanlardan bir ekip kurmak ve bunlar arasında sağlıklı bir fikir alışverişi ortamı yaratmak. Hataları kabullenen ve doğal karşılayan bir ortam oluşturun ve farklı fikirleri teşvik edin. “Biz burada bunu böyle yapmayız” söylemini ortadan kaldırın. – Kathy Bernhard, KFB Leadership Solutions
“Ama” ve “Fakat”ları Bırakın
Ama’lı cümleler kurmayın. Birisi bir fikir ortaya attığında hemen ama’ları sırlamayın – “ama yapamayız”, “ama maliyeti çok yüksek” veya “kaynağımız yok” gibi. Böyle yapmakla fikirlerin gelişmesini sağlayamaz, bilakis yaratıcılığı sınırlarsınız. Bunun yerine, fikirlerin oluşum sürecinde ve tartışıldığı esnada “evet, ve …” demeyi deneyin, bakın neler oluyor. “Hata yapma endişesi” vermeyen bir düşünme sürecinin yolunu açın. – Jennifer Oleniczak Brown, The Engaging Educator
Mikroyönetim Tarzını Bırakın
Denetleme ve işleri takip etmek bazı açılardan yöneticiliğin kritik bir parçası olsa da, mikroyönetimin bu süreçte yeri olmamalı. Mikroyönetim tarzı ekipleri köreltir. Sürekli bir gözetleme hissi vermek yerine, yöneticiler ekiplerine daha üst seviyede bir çalışma şevki vermeli ve bunu kendi başlarına sürdürmelerini sağlamalıdır. – Karima Mariama-Arthur, Esq., WordSmithRapport
Deney Yapmayı Teşvik Edin, Hata Yaptıklarında Yanlarında Olun
Deneyler yapmayı teşvik etmeyen veya hata yaptıklarında ekiplerinin yanında durmayan yöneticiler yaratıcılığı köreltir. Yaratıcılığı teşvik etmek için yöneticiler takıma nefes aldıracak tartışmalara ilham vermeli ve katılımcı bir süreçle oluşturulan ortak hedefe doğru ilerlemelerini desteklemedir. Deneyler aslında hiçbir zaman başarısız olmaz. Bir girişim sonuçsuz kaldığında bile, doğru bir zihniyetle yaklaşılırsa, gelecek başarılar için paha biçilmez dersler sağlar. – Deborah Goldstein, DRIVEN Professionals
Kaosa Yaklaşmaktan Korkmayın
Kaosa yaklaştıkça kendinizi de test etmiş olursunuz. Bir sistem “kaosun kıyısındayken” en yaratıcı durumunu yaşar çünkü bütün fikirler dikkate alınır. Tabii hiçbir yönetici kaosun kıyısından daha öteye gitmek istemez. Burada amaç, yaratıcılığı geliştirmek için kendi konfor alanımızdan biraz çıkmak. – Bill Gardner, Noetic Outcomes Consulting, LLC
Yön Verin
Yaratıcılık ve inovasyon, dengeli ve iyi ayarlanmış bir “el çekme” gerektirir. Ama bunu yaparken hiçbir yön vermemek de yaratıcılığı öldürmenin kanıtlanmış bir yoludur. Etkin bir ekip oluşturmak, ekibe, uğrunda çaba harcayacağı bir amaç vermekle olur. Üretken ve inovatif çözümler elde etmek için, temel parametreleri verin ve hedefi gösterin. Ekibe, sadece gerektiğinde, yani bir yönetici olarak sizden ne almaya ihtiyaç duyduklarını anlamak istediğinizde zamanlarda dahil olun. Sizin göreviniz, onlara başarıya giden yolda destek olmak. – Erin Urban, UPPSolutions, LLC
Amaçlar Konusunda Net Olun
Çoğunlukla “niçin”i unuttuğumuz için “nasıl”lar bizi tüketir. Evimizden ofisimize giden belki yirmi farklı yol vardır. Ama biz ya trafiğin akışına veya herkesin tercih ettiğine uyduğumuzdan, her gün aynı güzergahı takip ederiz. Menzili verip güzergahı tasarlamayı ekibinize bıraktığınızda muhtemelen daha yaratıcı çözümler elde edersiniz. – LaKesha Womack, Womack Consulting Group
Tartışmaları (Beyin Fırtınasını) Yönlendirmeyin
Yöneticiler bana sıklıkla ekip içinde veya kuruluşun/şirketin içinde beyin fırtınası tartışmalarına yön veren oluklarından bahsederler. Bu yanlıştır. Bu yöneticinin işi değildir ve kısa süre içinde yaratıcılığı da grup içi içtenlik ve dürüstlüğü de bastırır. Bu işi delege edin veya duruma göre bunu ekip dışından birine yaptırın. Bir tavsiye daha: Ya en son konuşun veya en az konuşan olun. Yöneticilerin ağzı açıldıkça diğerlerininki kapanır, yaratıcılık engellenir. – Leila Bulling Towne, The Bulling Towne Group, LLC
Hedef Verin ve Güçlendirin, Bizzat Yapmaya Kalkmayın
Yöneticilerin sıklıkla yaptığı hatalardan biri de ekip üyelerinin hata yapmalarını önlemeye çalışarak onların gelişimini sınırlamak. İnsanların gelişmelerini sağlamak ve yapabileceklerinin en iyisini ortaya koymalarına fırsat vermek için onların “kritik gediği” (yani bulundukları durum/donanım ile ulaşmaya ihtiyacı oldukları durum/donanım arasındaki mesafeyi) aşmalarına destek olun, ama bırakın bunun için gerekenleri kendileri keşfetsin. Bir yönetici bunu üzerine alır, bu işi onlar yerine yapar veya ne yapmaları gerektiğini söylerse, zayıf çalışanlar oluştururlar. – Janet Zaretsky, The Zenith Business
Kibar Olun
Son zamanlarda yaratıcılığa yönelik fikirlerin dizaynında uzman kişilerle yaptığım sohbetlerde, yaratıcılığı zayıflatan en önemli sorun olarak biri üzerinde ittifak görüyorum. Bu, fikirlerin nasıl üretileceği konusu değil; üretilen fikirlerin nasıl karşılandığı. Boston Children’s Hospital’ın inovasyon sorumlusu John Brownstein, üretilen fikirlerin ancak %5’ine itibar edildiğini söylüyor. Siz kalan %95’e karşı da kibar olun. – Dean Miles, Bridgepoint Coaching & Strategy Group
Meraklı Olun
Risk karşıtı ve garantici yönetici kadar yaratıcılığı öldüren bir şey yok. Yaratıcılığı ateşlemek için meraklı olun ve sorunlara bir aceminin beyniyle yaklaşın. İçinizdeki hayat boyu öğreniciyi buna kanalize edin ve bazı “takdir edici sorular” sorun. Örneğin, “Başarısız olmayacağımızdan emin olsaydık neler yapardık?”, “Meselenin başka yönüne bakarsak başka hangi ihtimaller görürüz?”, “Bu teorimiz veya inancımızı nasıl çürütürüz?” Bu soruları sorun ve sonra da dikkatle dinleyin. – Lynn Jones, Dr. Lynn K. Jones
[1] Forbes Coaches Council, 15 Ways Leaders Can Promote Creativity In The Workplace
[2] Kendisini “başarılı iş ve kariyer koçlarının ancak davet edilerek üye olabildikleri bir meclis/grup” olarak tanımlayan ve dünyaca ünlü medya kuruluşu Forbes için çalışan koçluk platformu: Bkz. https://forbescoachescouncil.com/ (https://forbescoachescouncil.com/)
Çeviren: Mehmet MURAT | Forbes Koçluk Grubu (Forbes Coaches Council)